රන්වල දෙවියන් මිනිස් වෙසින් පෙනී සිටින්නේ ඇයි? - Why God Ranwala Appears in a human Trance?

පුවක්පිටිය ඇස්වත්ත විහාරස්ථානය ඉදිරිපිට ඇති රන්වල දේව ප්‍රතිමාව

ගම්පහ දිසාවෙන් මතු වූ රන්වල දේව ඇදහීම ලංකාවේ සෙසු සියලුම දේව ඇදහිලිවලට වඩා සුවිශේෂත්වයක් ගන්නවාය කීවොත් එය නිවැරදියි. එයට හේතු රාශියක් තිබෙනවා. රන්වල දෙවියන් අපේ රටේ ප්‍රමුඛ පෙළේ දෙවි කෙනෙක් ලෙස සැළකෙන්නේ නැති බව ඇත්ත. රන්වල දෙවිඳුන් අයත්වන්නේ ප්‍රාදේශීය, ගම්හිමි, ගම්බාර දේවතා ගණයට. නමුත් මෙහිදී ‛ගම්බාර’ යනුවෙන් මා සඳහන් කරන්නේ ‛සුද්ධ සූනියම් ගම්බාර දෙවියන්’ නොවේ.   සුද්ධ සූනියම් ගම්බාර දේව සංකල්පය දිවයිනේ බොහෝ ප්‍රදේශවල දකින්නට පුලුවන්. නමුත් රන්වල දේව ඇදහීම ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයට අයත් සියනෑ කෝරළේ ප්‍රදේශ කිහිපයකටත්, කොළඹ දිස්ත්‍රික්කයේ හේවාගම් කෝරළයට අයත් ප්‍රදේශ කිහිපයකටත් සීමා වූ දෙයක්. නමුත් මේ ප්‍රාදේශීය දෙවියා පිළිබඳ විශ්වාසය වර්තමානය වනවිට ශීඝ්‍රයෙන් ව්‍යාප්ත වෙමින් තිබෙනවා. එයට හේතුව මාර්ග අංක ඒ 4 (A4) ට අයත් කොළඹ - රත්නපුර මහා මාර්ගය අබියස ඇති ‛පහන ළඟ දෙවොල’ විය හැකි බවයි අපට ආසන්න වශයෙන් නිගමනය කළ හැක්කේ. නමුත් ඒ 3 (A3) කොළඹ - පුත්තලම ප්‍රධාන මාර්ගය අද්දරත් මෙවැනි ප්‍රදේශීය දෙවිකෙනෙකුගේ දේවාලයක් තිබෙනවා. ඒ තමයි හලාවතට නුදුරු මාදම්පේ ප්‍රදේශයේ පිහිටි ‛තනිවැල්ලේ දේවාලය’. මෙහි ඇදහෙන්නේ කෝට්ටේ යුගයේ අප රටේ ප්‍රාදේශීය පාලකයකුව සිටි ‛තනිය වල්ලභ’ කුමාරයායි. නමුත් ප්‍රධාන පාරක් අද්දර පිහිටි නිසාම තනිවැල්ලේ දෙවියන් පිළිබඳ විශ්වාසය රන්වල දේව විශ්වාසය තරම් ප්‍රබල ලෙස පැතිර ගොස් නැහැ. රන්වල දෙවියන් සහ තනිවැල්ලේ දෙවියන් අප රටේ කිසියම් කාලයක ජීවත් වූ සැබෑ චරිත දෙකක්. තනිවැල්ලේ දෙවියන් කෝට්ටේ යුගයේ ජීවත් වූ ප්‍රාදේශීය නරපතියකු වගේම රන්වල දෙවියන් ඊට පසු යුගයක ජීවත් වූ සාමාන්‍ය ගැමියෙක්. නමුත් මේ දෙදෙනාම ‛මුත්තා’ යන නමින් හැඳින්වෙනවා. රන්වල දෙවියන් ‛රන්වල මුත්තා’ යනුවෙනුත් තනිවැල්ලේ දෙවියන් ‛තනිවැල්ලේ මුත්තා ’ යනුවෙනුත් හැඳින්වෙනවා.

අපේ රටේ ප්‍රාදේශීය දෙවිවරුන්ට, උප දෙවිවරුන්ට භාරතීය සම්භවයක් ඈඳීම බොහෝ විට සිදුවන්නක්. ඒ වගේම තනිවැල්ලේ දෙවියන් භාරතීය සම්භවයක් සහිත ප්‍රධාන දෙවිවරුන්ගෙන් වරම් ගත් උපදේවතාවකු බව ඒ දෙවියන්ට සම්බන්ධ යාදිනි සහ කෝල්මුරවලින් පැහැදිලියි. එතැනදී තනිවැල්ලේ දෙවියන් අපි සමාජ විද්‍යාත්මකව හඳුන්වන්නේ ‛උප දේවතාවකු’ (Sub Deity) හැටියටයි. මෙසේ භාරතීය සම්භවයක් ඇති ප්‍රධාන දෙවිවරුන්ගෙන් වරම් ගත් බව පැවසෙන ඇතැම් දේශීය දෙවිවරුන් පිළිබඳ විශ්වාස පසුව එම ප්‍රධාන දේව විශ්වාස තුළටම අවශෝෂණය වූ බව නැතහොත් කිඳා බැසගත් බව පැහැදිලියි. අපේ රටේ කාලාන්තරයක් තිස්සේ පැවති ‛සිරියා දේවිය’ පිළිබඳ විශ්වාසය භාරතීය ලක්ෂ්මී දේව සංකල්පය තුළට කිඳා බැසීම නිසා අදවන විට නැත්තටම නැතිව ගිය දේව විශ්වාසයක්. 

‛ඉරට මුවාවෙන් ඉඳගෙන හිස පීරනවා

සඳට මුවාවෙන් ඉඳගෙන සළු පළඳිනවා

දීප චන්ද්‍ර රේඛාවෙන් මුහුණ බලනවා’ 

මහගමසේකරයන්ගේ ගීත රචනයක් ලෙසින් ආචාර්ය පණ්ඩිත් අමරදේවයන්ගේ මුවින් ගැයෙන මේ ගී පද ‛සිරියා දේවියගේ කවි’ නම් ජනශ්‍රුතියෙන් උපුටාගන්නා ලද්දක්. 

ඒ වගේම තනිවැල්ලේ දෙවියන්ගේ නමට අවසානයේ ‛බණ්ඩාර’ යන නමකුත් යෙදී ඇති බව ඒ දෙවියන් සම්බන්ධ යාදිනි හා කෝල්මුර ආදියෙන් පැහැදිලි වෙනවා. ඒ වගේම තනිවැල්ලේ දෙවියන්ගේ පුත් ‛ගලගත් බණ්ඩාරත්’ එසේ බණ්ඩාර නාමය ලැබූ තවත් දෙවිකෙනෙක්. නමුත් රන්වල ‛මුත්තා’ යනුවෙන් හැඳින්වෙන ගම්හිමි දෙවියකු වන රන්වල දෙවියන්ට එසේ උප දේවත්වයක් ආරෝපණය වී නැහැ. එසේම රන්වල දෙවියන්ගේ අඩවිය  නවගමුවේ පත්තිනි දේවාලයත්, කැලණියේ විභීෂණ දේවාලයත්, සමන් දෙවියන්ගේ අඩවියත් අතරමැද පිහිටා තිබුණත් රන්වල දෙවියන් සමන් දෙවියන්ගෙන් හෝ විභීෂණ දෙවියන්ගෙන් හෝ පත්තිනි දේවතාවියගෙන් වරම්ගත් බව උප දේවතාවකු බව  කිසිදු තැනක සඳහන් වන්නේ නැහැ. ඒ වගේම එම දෙවියන් ‛බණ්ඩාර’ නමින් හැඳින්වෙන්නේත් නැහැ. ඉන් මනාව පැහැදිලිවන්නේ රන්වල දෙවියන් අපේ ඇදහිලි අනුව ප්‍රාදේශීය දෙවියකු වුවත් විදේශ සම්භවයක් ඇත්තකු හෝ උප දේවතාවකු හෝ නොවන බවයි. 

පුවක්පිටිය ඇස්වත්ත විහාරස්ථානය ඉදිරිපිට ඇති රන්වල දේව ප්‍රතිමාව

රන්වල දෙවියන්ගේ කීර්තිය දසත පැතිර යාමට එක් හේතුවක් වශයෙන් කිවහැක්කේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රධාන මාර්ගයක් වන කොළඹ - රත්නපුර මහා මාර්ගය අද්දර පුවක්පිටිය පහන ළඟ දේවාලයේ දී දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශවල පුද්ගලයන් විසින් විවිධ අරමුණු මුල්කරගෙන සිදුකෙරෙන බාර හාරවලින් බලාපොරොත්තු වූ දේ ඉටුවීම බවයි පැවසෙන්නේ. ඒ නිසා ඒ් දෙවියන් තමන්ගේ පැතුම් ඉටුකරන දෙවියකු ලෙස පිටස්තර පුද්ගලයන් තුළ පවා විශ්වාසයක් පැතිර ගොස් තිබෙනවා. ඒ අනුව බස්නාහිර පළාතට අයත් අවිස්සාවේල්ල සහ සබරගමුවට අයත් ඇහැලියගොඩ, පරකඩුව, කුරුවිට, රත්නපුර වැනි ප්‍රදේශවල මැණික් වෙළෙඳ ව්‍යාපාරිකයන් සහ සෙසු බොහෝ ව්‍යාපාරිකයන් පවා මෙම රන්වල දෙවියන් හමුවේ විවිධ බාර හාර වී මැණික් හිමි කරගන්නා බවත්, ඒ වෙනුවෙන් බාර හාර ඔප්පු කොට පුද පඬුරු පූජා කරන බවත් බොහෝ දෙනෙක් පවසනවා. නමුත් ඔවුන් සමන් දෙවියන් කෙරෙහි ඇති සාම්ප්‍රදායික අචල භක්ත්‍යාදරය නිසා රන්වල දෙවියන්ට ප්‍රමුඛත්වයක් නොදෙන බවත්, සමන් දෙවියන්ට එම ප්‍රමුඛත්වය ලබා දී ක්‍රිියාකරන බවත් සඳහන් කරන්නට පුලුවන්. සමන් දෙවියන් යනුවෙන් හැඳින්වෙන්නේ  බුදුරජාණන් වහන්සේ කැලණියට වැඩම කළ අවස්ථාවේ සමනල කන්දේ ශ්‍රී පාදස්ථානය පිහිටුවීමට ආරාධනය කළ යක්ෂ ගෝත්‍රිකයකු වුවත්, එතුමන් අද පරිපූර්ණ දේවත්වයක් ලත් අයෙක්. නමුත් රන්වල දෙවියන් එසේ ප්‍රමුඛ ලෙස සම්මුති දේවත්වයකට පත් වූ අයෙක් නොවේ. එයට හේතුව අපට ඇස් පනාපිටම දැකගත හැකි අවස්ථාවක් තිබෙනවා. එනම් රන්වල දෙවියන්ගේ රූපය හුදෙක් සාමාන්‍ය මිනිස් රූපයක් ලෙස නිර්මාණය කොට තිබීමයි. ප්‍රතිමා නිර්මාණය පිළිබඳ ලියැවුණු ‛බිම්බමාන’ නම් කෘතියෙහි සඳහන් වන අන්දමට දේවරූපයක නළලත, දෙනෙත, නැහැය නිකට වැනි ශරීරාංග ඉතා සමතුලිත ආකාරයෙන් පිහිටිය යුතු බව කියවෙනවා. නමුත් රන්වල දෙවියන්ගේ ප්‍රතිමා හැඩතල අතින් දේවරූපයකට වඩා සමීපවන්නේ මිනිසත් රූපයකට. රන්වල දෙවියන්, එසේත් නැත්නම් රන්වල මුත්තා තමන්ගේ ප්‍රදේශයේ ජීවත් වූ ගෞරවනීය ආදිතමයකු ලෙසයි ප්‍රදේශවාසීන් හඳුන්වන්නේ. ඒ අනුව එතුමන්ගේ රුව මිනිස් ස්වරූපයෙන් ප්‍රතිනිර්මාණය කළා වන්නටත් පුලුවන්. 

රන්වල දෙවියන් සම්බන්ධ උත්පත්ති කතා කිහිපයක්ම තිබෙනවා. ඒවා විමසීමෙන් සැබවින්ම රන්වල දෙවියන් කවුද කියා අපට හඳුනාගන්නට පුලුවන්. ඒ වගේම අපේ රටේ බොහෝ දෙවිවරුන් මෙන් ඉන්දියාවේ මලල රටේ හෙවත්  ‛මල්වරා’ දේශයේ (වර්තමාන කේරලය) ඉපදුණු කෙනෙකු ලෙස රන්වල දෙවියන් හඳුන්වා නැහැ. එතුමන්ගේ උපත මෙරටදීම සිදු වූ බවයි ජන විඥානයේ පැවතෙන්නේ. තවමත් ජීවමානව වැඩවසන බවට විශ්වාස කරන රන්වල මුත්තාගේ යටගියාව අපි ඉදිරි සතියේ විමසා බලමු. 

ඡායාරූප - සහන් සංකල්ප සිල්වා 

ඊළග ලිපිය - රන්වල මුත්තා සීතාවක රජවාසල නිලධාරියෙක්ද?