ගැමියන් බියෙන් මුසපත් කළ රන්වල මුත්තාගේ මරණය - Death of Ranwala Muththa which scared the Villagers

කිරිඳිවැල නගර මධ්‍යයේ ඇති රන්වල දේව ප්‍රතිමාව 

රන්වල මුත්තා මරණයෙන් පසු ‛රන්වල දෙවියන්’ ලෙසින් දේවත්වයට පත් වූ බව කිසිවකුටත් රහසක් නොවෙයි. නමුත් එසේ දේවත්වයට පත්වීම සම්බන්ධ කාරණා රන්වල දෙවියන්ගේ කතාවේ ඉතා අප්‍රකටව පැවැතීම විස්මයට කරුණක්. සෑම ප්‍රාදේශීය දෙවි කෙනෙකුම දේවත්වයට පත්වීම සම්බන්ධ විශේෂිත කතා ප්‍රවෘත්තීන් තිබෙනවා. ඒවාගේම ප්‍රාදේශීය දෙවිවරුන් දේවත්වයට පත්ව ඇති ආකාර පිළිබඳ මානව විද්‍යාඥයන් සහ සමාජ විද්‍යාඥයන් ආකෘතිමය වශයෙන් හඳුනාගෙන තිබෙනවා.

ඒ අංග වන්නේ එසේ දේවත්වයට පත් වූ තැනැත්තා ජීවත්ව සිටි කාලය තුළදී,

1. බොහෝ දෙනෙකුට හිත සුව සැලසූ අයකු වීම.

2. බොහෝ දෙනෙකුගේ ගෞරවාදරයට ලක් වූ පුද්ගලයකු වීම.

3. එවක සමාජ විරෝධියකු ලෙස හඳුන්වනු ලැබූ මුත් මරණයෙන් පසු ඔහුගේ ක්‍රියාකලාපයන් සාධාරණීකරණයට ලක් වීම.

4. ජීවත් වූ කාලයේ බොහෝ දෙනෙකු තුළ භීතියක් දැන වූ පුද්ගලයකු වීම.

5. බොහෝ දෙනෙකුගේ ආදරයට, දයානුකම්පාවට ලක් වූ පුද්ගලයකු වීම.

6. විශේෂිත ආකාරයකින් මරණයට පත් වූ, නැතහොත් අතුරුදන් වූවකු වීම.

ඉහත සඳහන් පුද්ගලයන් දේවත්වයට පත් වූ බව ප්‍රකට කෙරෙන ආකාර පහක් ද ප්‍රාදේශීය දෙවිවරුන්ගේ උත්පත්ති කතා සහ යාදිනි, කෝල්මුරවලින් මෙසේ හඳුනාගත හැකියි.

1. යමෙකුට සිහිනයෙන් පෙනී දේවත්වය දැනුම්දීම.

2. ජන සමාජය හමුවේ විශේෂිත සිද්ධියක් පහළ වීම.

3. යම් ප්‍රදේශයකට වදුරු වසංගත හෝ ස්වභාවික ව්‍යසන එළැඹීම.

4. පේනයක් මගින් ප්‍රකාශයට පත් වීම.

5. දෙවොලක කපුවකුට ආවේශ වී දේවත්වය ප්‍රකාශකිරීම.

නමුත් රන්වල මුත්තා ‛රන්වල දෙවියන්’ නමින් දේවත්වයට පත්වීම පිළිබඳ  කේන්ද්‍රීය කතා ප්‍රවෘත්තිය අදවන විට  ජන විඥානයෙන් ගිළිහී යන්නට හේතුව සිතා ගත නොහැකි නමුත් මීට වසර තිස් හතරකට පෙර, එනම් 1980 දී මට ඒ කතා ප්‍රවෘත්තිය මුල්වරට අසන්නට ලැබුණා. ඒ පූගොඩ පට්ටියගම ශ්‍රී දීපදුත්තමාරාධිපතිව වැඩ සිට අපවත් වී වදාළ පූජ්‍ය ඕවිටිගම නන්දසාර හිමිපාණන් වෙතින්. උන්වහන්සේගෙන් අසාගත් තොරතුරුවලට අනුව ඒ කතාව මෙසේ දිග හැරිය හැකියි.

රන්වල මුත්තා ජීවිතයේ අවසාන භාගයේ ඉතා මහලුව සිටියදී පවා රාත්‍රී කාලයේ කැලණි ගඟේ යන ඔරු පාරු අනතුරුවලින් ගළවාගැනීම පිණිස පුහුල් පහන් තනා දැල්වීම සිදු කළා. මෙහිදී එතුමන්ට ඔරු පාරුකරුවන්ගේ සහය ලැබුණු බවත් පැහැදිලියි. විශේෂයෙන් කැලණි ගඟේ ගසාගෙන යන පොල් ගෙඩි, ඔරු පාරුකරුවන් අතට පත් වූ විට ඔවුන් ඒවා රන්වල මුත්තාගේ අසපුව අද්දරින් දමා යාමට අමතක කළේ නැහැ. රන්වල මුත්තා කළේ ඒ පොල්වලින් තෙල් සිඳ  මෙම පහන් දැල්වීම සඳහා ඒවා යොදාගැනීමයි.

මේ අතර රන්වල මුත්තා ජීවිතයේ වයෝවෘද්ධභාවයට පත්වන විට එතුමන්ගේ සහායට ප්‍රදේශවාසීන් දෙදෙනෙකු ද ඉදිරිපත් වී තිබෙනවා. නමුත් ඔවුන් ගුණධර්මවලින් සපිරි අය ලෙස හැඳින්වෙන්නේ නැහැ. කෙසේ හෝ රන්වල මුත්තාගේ මේ උතුම් වූ ආධ්‍යාත්මික ජීවිතය කෙරෙහි වසඟ වූ ඔවුන් රන්වල මුත්තාගේ මේ කාර්යයට තම උපරිම සහාය දක්වා තිබෙනවා. විශේෂයෙන් රන්වල මුත්තා වියපත් වීමෙන් පසුව එතුමන් වෙනුවෙන් කැලණි ගඟේ අනතුරුදායක ස්ථානවල පුහුල් පහන් දැල්වීම, මෙම පුද්ගලයන් දෙදෙනා විසින් සිදුකරනු ලැබූ බව පැවසෙනවා.

මේ කාලයේ ප්‍රදේශයේ ගැමියන් සලාක දාන ක්‍රමයට රන්වල මුත්තාගේ අසපුවට දානය පිරිනැමීමේ පුරුද්දක් පැවතී තිබෙනවා. ඒ වයසින් අබල දුබලවීමත් සමඟ රන්වල මුත්තාට ආහාර පිසගැනීමට තිබූ නොහැකියාව නිසා වන්නට පුලුවන්. කෙසේ හෝ රන්වල මුත්තාට මේ ආකාරයට සලාක ක්‍රමයට දානය ලබාදීමෙන් තමන්ගේ ජීවිතවලට කිසියම් ආධ්‍යාත්මික සුව සහනයක් ලැබෙන බව ගැමියන් විශ්වාස කළාට සැකයක් නැහැ.

මේ පවසන්නට යන සුවිශේෂ සිද්ධියට මුල පුරන්නේ එක්තරා දිනයක්. දිගු නියං සමයකට පසු එදින සන්ධ්‍යා සමයේ මහා ධාරානිපාත වැස්සකට මුළ පිරුවා. ඒ වර්ෂාව කොතරම් බරපතල ද කිවහොත් රාත්‍රී කාලය පුරා අඛණ්ඩව ඇදහැලුණු ඒ වර්ෂාව නිසා කිසිම ගැමියෙකුට කිසිවක් කරකියාගන්නට හැකියාවක් ලැබුණේ නැහැ. අකුණු ගසමින්, සුළං හමමින් රැය පහන්වනතුරුම මෙම වර්ෂාව ඇදහැලී තිබෙනවා. මේ අනුව එම වර්ෂාව කොතෙක් බරපතල ද කිවහොත්  පසුදා අලුයම වන විට කැලණි ගඟේ ජලමට්ටම පවා ශීඝ්‍රයෙන් ඉහළ නැංවී තිබෙනවා. නමුත් සුපුරුදු පරිදි රන්වල මුත්තාගේ අසපුව ඉදිරියේ මුත්තා දර්ශනය වුණේ නැහැ. මේ ගැන වැඩිදුර සොයා බැලීමට සිතා එතුමන්ගේ අසපුවට හිස පෙවූ ගැමියෙකුට දැකගත හැකි වී ඇත්තේ එහි යහන මත තිබෙන රන්වල මුත්තාගේ මළ සිරුරයි. ඇතැම් ජනප්‍රවාදයකට අනුව මෙම වර්ෂාව දින තුනක් නොකඩා පැවති බවක් පැවසෙනවා.

කෙසේ හෝ රන්වල මුත්තාගේ මේ මරණයත් සමඟ ගමේ විශාල කැළඹීමක් ඇති වුණා. රන්වල මුත්තාගේ මරණය සම්බන්ධව ගැමියන් අතර සිදුවූ කතාවලදී ඉතා පැහැදිලිවම වැටහී යන දෙයක් වුණේ ගෙවී ගිය දින තුන තුළ සලාක ක්‍රමයට මුත්තාට දානය සඅපයීමේ යම් යම් අඩුපාඩු ඇතිවී තිබූ බවයි. කැලණි ගඟ පිටාර ගැලීම, වර්ෂාව නිසා ආහාර සකසා ගැනීමට සිදු වූ අපහසුව වැනි හේතු ඒ සඳහා බලපැවැත්වෙන්නට ඇති. කෙසේ හෝ රන්වල මුත්තාගේ ජීවිතය අවසන් වූ දින තුන තුළ එතුමන්ට තමන්ගෙන් නොපිරිහෙළා ඉටුවිය යුතු යුතුකම බරපතල ලෙස මගහැරී ඇති බව ගැමියන්ට ඒත්තු ගියා. ඉන්පසු ගැමියන් තුළ ඇති වූයේ විශාල භීතිකාවක්. රන්වල මුත්තාට සිදු වූ නොකටයුත්ත කිනම් අයුරකින් හෝ තමන්ගේ ජීවිත සහ ගම කෙරෙහි අහිතකර ලෙස බලපවත්වනු ඇතැයි ගැමියන් තුළ භීතියක් ඇති වුණා. ඔවුන් සිතුවා සේම රන්වල මුත්තාගේ මරණයෙන් පසු එකදිගටම දින හතක් මේඝ ගර්ජනා, අකුණු, සුළි කුණාටු සහිතව ඒ ප්‍රදේශයට මහා වර්ෂාවක් ඇද හැලී තිබෙනවා. කැලණි ගඟ දෙපස ගම් හතක් මුළුමනින්ම ගංවතුරින් යටවී තිබෙනවා. එසේම ගංවතුරෙන් පසුව ප්‍රදේශය පුරා දරුණු උණ රෝගයක් ද පැතිරගොස් තිබෙනවා. ඉන් ගමේ සෑහෙන කොටසක් මරණයට පක් වූ බව සඳහන්. රන්වල මුත්තාගේ මරණයෙන් පසු ගමට මෙවන් අභාග්‍යයක් සිදු වූයේ රන්වල මුත්තා නොමැතිකමටත් වඩා රන්වල මුත්තාට සිදුවූ අසාධරණය මුල්කොට ඔහු මරණයෙන් පසුව බලවත් ආත්මයක් ලබා  ගැමියන් කෙරෙහි තදබල කෝපයකින් ඔවුන්ගෙන් පළිගැනීමට පෙළඹීම නිසා බවට කතාවක් ගම පුරා පැතිර ගියා.

රන්වල මුත්තා මිය ගිය බව ගැමියන් දැනගත්තත් කැලණි ගඟේ ඔරු පාරුකරුවන්ට මේ බව දැනගන්නට ලැබුණේ නැහැ. ඊට හේතුව ගංවතුර නිසා ගඟේ ඔරු පාරු ගමනාගමනය සතියකටත් වඩා මුළුමනින්ම නතර වී තිබීමයි. නමුත් රන්වල මුත්තා මිය ගිය බව ගැමියන්ගෙන් විටින් විට දැනගන්නට ලැබෙන විට ඔවුන් ගැමියන්ගේ මෙසේ අසන්නට පටන් ගත්තා.

“එහෙම වෙන්න විදියක් නැහැනේ. උන්දෑ මැරුණයි කියන දවස් වලට පස්සෙත්  උන්දැගේ පැළේ අර පහන පත්තුවෙනවා අපි දැක්කනේ. ගඟේ භයානක තැන්වල පුහුල් පහනුත් තිබුණනේ.”

රන්වල මුත්තා යම්කිසි ප්‍රබල ආත්මභාවයකට පැමිණ ඇති බව ගැමියන් තහවුරු කරගත්තේ මේ කතාව නිසයි.

‛මුත්තා අප සමඟ අමනාපයෙන් දැන් ගම පුරා විපත් පමුණුවනවා’ යන රාවය ගමපුරා පැතිර ගොස් මුත්තාගේ ශාපයෙන් මිදීම සඳහා පිළියම් යෙදීමට ගම්මුන් යුහුසුළු වුණා.

ගැමියන් මුත්තාගේ ශාපයෙන් මිදුණාද? ඒ ගැන අපි තවත් ලිපියකින් කතා කරමු.

ඡායාරූප - සහන් සංකල්ප සිල්වා

ඊළග ලිපිය - රන්වල දෙවියෝ මුල්වරට තම දේවත්වය ප්‍රකාශ කරති