දිවයිනේ සෙසු ප්රදේශවලට සාපේක්ෂව ගම්පහ දිසාවේ ඇති ඓතිහාසික ජන කතා බොහොමයක් තවමත් අප්රකටව පවතී. එබැවින්, ඒවා වත්මන් සහ මතු පරපුර වෙත දායාද කිරීම සම්බන්ධයෙන් යම් පියවරක් ගැනීමට අපි අදහස් කළෙමු. අප රටේ සාමාන් ජනතාවට, අප්රකට ඓතිහාසික තොරතුරු සහ ජනශ්රුති විමර්ශකයන්ට සේම පාසල් සහ විශ්ව විද්යාල සිසුන්ට එකසේ ප්රයෝජනවත් විය හැකිය. ඔබ දන්නා ජනකතා ඇත්නම් ඒවාද මෙහි පළකළ හැකි අතර මෙය වඩාත් හොඳින් ඉදිරි පරපුර සඳහා දායාද කරනු වස් ඔබගේ අදහස් හා යෝජනා බලාපොරොත්තු වෙමු.

Monday, December 19, 2016

බොහෝ දෙනෙක් නොදත් විභීෂණ / විෂ්ණු විරසකයේ යටගියාව

ශ්‍රී ලාංකේය ජන ඇදහිලි සහ විශ්වාස පිළිබඳ පුරෝගාමී පර්යේෂකයකු වන ප්‍රවීණ මාධ්‍යවේදී තිලක් සේනාසිංහ මේ දිනවල ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ අප්‍රකට දේව සහ යක්ෂ ඇදහිලි පිළිබඳ සමාජ සහ මානව විද්‍යාත්මක ගවේෂණයක නිරත වෙයි. ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ ඇදහීමට ලක්වන අප දන්නා සේම  නොදන්නා දෙවිවරුන් සහ යකුන් පිළිබඳව මෙතෙක් අනාවරණය නොවූ අප්‍රකට ජනප්‍රවාද රැසක් මුල්වරට හෙළිකර ගත හැකිවූ මෙම ගවේෂණය ඇසුරින් සැකසෙන ලිපි පෙළක හත්වැන්නයි මේ.
 
 විභීෂණ සුරිඳු




කැලණි පුරවරයට අධිපති විභීෂණ දෙවියන් සහ සමස්ත ශ්‍රී ලාංකේය බෞද්ධයන්ගේ අතිමහත් ගෞරවාදරයට පත් විෂ්ණු දෙවියන් පිළිබඳව පවත්නා යම් විරසකයක්පිළිබඳව ඔබ ලියූ ගම්පහ දෙවිවරු සහ යක්කුලිපි පෙළ මගින් පසුගිය සති කිහිපය තුළ විස්තර කෙරිණ. එහෙත්, මා දන්නා තරමින් එවන් පුවතකට තුඩුදෙන ඓතිහාසික සාහිත්‍ය හෝ ජනප්‍රවාද ගත මූලාශ්‍ර කිසිවක් නැත. ඒ අනුව මට පෙනී යන්නේ ඔබ පසුගිය සති කිහිපය තුළ පැවසූ විභීෂණ - විෂ්ණු දෙවිවරුන් අතර පවතින විරසකය හුදෙක් ඔබේ හිතළුවක් මිස විධිමත් මූලාශ්‍ර මත පදනම් වූ මතයක් නොවන බවය. එබැවින් එවන් විරසකයක් පිළිබඳව ජන විශ්වාස පවතී නම් එය විධිමත් මූලාශ්‍ර ඔස්සේ ඒ බව තහවුරු කරවීම ද ඔබ සතු යුතුකමක් හා වගකීමකි.

ඉහත සඳහන්ව ඇත්තේ වේයන්ගොඩ ආර්.එන්. රණසිංහ මහතා විසින් පසුගිය සතියේ මා වෙත එවා තිබූ ලිපියකින් කොටසකි. 

ගම්පොළ රජකම් කළ සතරවන බුවනෙකබාහු රජ දවස (ක්‍රි.ව. 1341-1351) සම්පාදනය වූ බව පැවසෙන ‛ශ්‍රී ලංකාද්වීපයේ කඩඉම්පොත’ අනුව වර්තමාන ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය අතීතයේ පරිපාලන ඒකක හෙවත් ‛රටවල්’ තුනකට බෙදා තිබේ. ඒ කැලණි දෙගම්බඩ, අත්තනගල්ල සහ කුරුරට වශයෙනි. එම කඩඉම්පොතට අනුව කැලණි දෙගම්බඩ යනු විභීෂණ දෙව් රජ හට වාසස්ථාන වූ මහ පටුන්ගම් දහසක්, නියම්ගම් දස දහසක් ඇතුළත් බෝ රුක්, නාරුක් සිටුවා නයිපෙන, පැතලි රූකඩ (රූප කොටස්) මගින් මායිම් ලකුණු වශයෙන් දක්වා ඇති ප්‍රදේශයකි. එම කඩඉම්පොතෙහිම අත්තනගල්ල ‛රට’ හඳුන්වා ඇත්තේ ඊට තරමක් වෙනස් අයුරකිනි. ඒ රාවණා යුද්ධයෙන් ජයගත් රාම කුමරුන්  විභීෂණ සුරිඳුන් හට අත්කර දුන් ප්‍රදේශයක් ලෙසිනි. වත්මන් ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයට අයත් සියනෑ කෝරළය ද පැරණි අත්තනගල්ල රටටම අයත් වූවක් බව දක්වන එම කඩඉම් පොත ‛රජ මඟුලකදී සියක් නෑයන් එක්ව වැළදගත් හෙයින්’ එම ප්‍රදේශය ‛සියනෑ’ වූ බවද දක්වා තිබේ. මෙය සියනෑ කෝරළයට ඒ නම පටබැදීම සම්බන්ධයෙන් අදත් බොහෝ දෙනෙකු නොදත් පුරාවෘත්තයකි. 

තම සොයුරිය සුපර්නඛා හට රාමගේ සොයුරු ලක්‍ෂ්මන දුන්නෙන් විද නාසය සහ මුවට හානි සිදුකිරීම වෙනුවෙන් තම සොයුරු රාවණා රජු ඉන්දියාවට ගොස් රාම හා ලක්ෂ්මන සමග යුද වදිනු වෙනුවට ඔහුගේ ප්‍රියංගිකාව පැහැරගෙන ලංකා පුරයට රැගෙන ඒම සම්බන්ධයෙන් විභීෂණ රජු බලවත් සේ කෝප ගැන්වුණු පුවත මම පසුගිය සතිවල කීවෙමි. එහිදී ඔහු කරන ලද්දේ තම සොයුරු රාවණා කළ එම අකටයුත්තට එරෙහිවීමක් වශයෙන් ඔහු විසින් ලංකා පුරයට පැහැරගෙන පැමිණි සීතා යළි ඉන්දියාවට රැගෙන යාමට රාම කුමරුට උදව් කිරීම පමණි. ඒ හැරුණු කොට ලංකා පුරයේ රාවණා රජු ජයගත් රාමකුමරුන්ට ලංකා පුරය සිය යටත් විජිතයක් බවට පත්කර ගැනීමට ඉඩ සැලසීම නොවේ. නමුදු ශ්‍රී ලංකාද්වීපයේ කඩඉම් පොතෙහි දැක්වෙන තොරතුරුවලට අනුව වත්මන් ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයට අයත් රටවල් අතරින් ‛කුරු රට’ සම්බන්ධ විශේෂ ප්‍රවෘත්තියක් තිබේ. එනම් රාම රාවණා යුද්ධයෙන් පසු රාම කුමරුගේ නියෝගය පරිදි කුරු රටින් පැමිණි බිසවක හා පුරෝහිත බමුණකු පදිංචි වූ බැවින් එය කුරු රට නම් වූ බවය. එසේම ඉන්පසුව ඉන්දියාවේ කාවේරි පටුන ආක්‍රමණය කළ ගජබා රජතුමා ඉන්දියාවෙන් මෙහි ගෙනා දහසය දහසක පිරිසක් මෙහි පදිංචි කරවූ බැවින් පසුව එය ‛අලුත් කුරු’ ලෙස නම් ලත් බව ද පැවසෙයි. ඒ කෙසේ හෝ රාවණා රජු පරදවා විභීෂණ රජුට අප රට භාරදී නැවත ඉන්දියාවට ගිය රාම කුමරු යළි එහි සිට කුරුරටේ බිසවකට හා පුරෝහිතයකුට මෙහි පැමිණ පදිංචි වීමට ‛නියෝග කිරීම’ අපගේ දේශයේ ස්වාධීනත්වයට මරු පහරක් එල්ල කෙරෙන අනවශ්‍ය ‛හොස්ස පෙවීමක්’ සේ කාට වුව වැටහෙනු ඇත. ඒ අනුව ඔහුගේ එම අනවශ්‍ය ක්‍රියාව කෙරෙහි විභීෂණ රජු දැඩිව විරෝධය පළ කළ බවත්, එයින්ම විභීෂණ - රාම විරසකය ඇතිවන්නට ඇති බවත් සාධාරණ ලෙස අනුමාන කළ හැක. රාමගේ අණින් මෙසේ පැමිණි පිරිස අතර බිසවක, පුරෝහිත බමුණකු සේම කුමරුවකුද සිටි බවත් රාම කුමරුගේ නියෝගය මත ඔවුන් මුලින්ම නවාතැන් ගත් ප්‍රදේශය වර්තමාන ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයට අලුත් කූරු කෝරළයේ රාගම් පත්තුවට අයත් ‛කුරුකුලාව’ විය හැකි බවත් අනුමාන කෙරේ. මෙහිදී මෙම රාගම ප්‍රදේශය ‛රාගං නුවර’ යනුවෙන් මහනුවර යුගයේ ලියැවුණු ත්‍රිසිංහලේ කඩඉම් පොතෙහි සඳහන් වීම ද විශේෂත්වයකි. ඒ අනුව වත්මන් ගම්පහ දිසත්‍රික්කයට අයත් උපනගරයක් වන රාගම යන්නෙහි මූල රූපය ‛රාජ ග්‍රාම’ හෙවත් රජුගේ ගම විය යුතුය. 


අප රටේ සිදුකෙරෙන බොහෝ පහතරට ශාන්ති කර්මවලදී දෙවිවරුන් සඳහා මල් යහන් තැනීම ප්‍රධානම කටයුත්තකි. එහිදී මෙරට ඇදහීමට ලක්වන ප්‍රධානතම දෙවිවරුන් සඳහා එම මල් යහනේ ඉහළ ස්ථානයක් නම්කර දීම සාමාන්‍ය සම්ප්‍රදායයි. ඒ අනුව සියනෑකෝරළයේ සිදුකෙරෙන ශාන්තිකර්මවල විෂ්ණු, කතරගම, පත්තිනි ආදී ප්‍රධාන දෙවිවරුන් සඳහා මල් යහනේ ප්‍රමුඛත්වයක් හිමිකර දෙන බව පෙනේ. එහෙත් මෙහිදී බොහෝ දෙනකු නොදන්නා සුවිශේෂත්වයක් තිබේ. එනම් කැලණිය මාපිටිගම මල්වාන ආදී ප්‍රදේශවල සිදුකෙරෙන ශාන්තිකර්මවලදී ඇතැම් ඇදුරු පරම්පරාවල් එම මල් යහන් සඳහා විෂ්ණු දෙවියන් වැඩම නොකොට ඒ වෙනුවට විභීෂණ දෙවියන් වැඩම කරවීමය. එමෙන්ම සියනෑවේ සෙසු ප්‍රදේශවල කිසිදු ලෙසකින් විෂ්ණු දෙවියන් සමඟ විභීෂණ දෙවියන් එකම මල්යහනකට වැඩම නොකිරීමද මගේ විමර්ශනයකට ලක්ව තිබේ. රාම කුමරුන් සිය දස අවතාරවලින් එකක් කරගත් විෂ්ණු දෙවියන්ටත්, කැලණියේ  විභීෂණ දෙවියන්ටත් එකම මල්යහනේ වැඩ සිටීමට බැරි තත්වයක් පැවතීම ඒ දෙදෙනා තුළ පවතින විරසකය, ආරෝව ඉතා පැහැදිලි ලෙසම මූර්තිමත් කරවන්නක් නොවේද? 

වර්තමාන ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය කෝරළ වශයෙන් තුනකි. එනම් සියනෑ, අලුත් කූරු සහ හාපිටිගම් වශයෙනි. මෙහිදී මුලින් ‛කුරුරට’ ලෙස හැඳින්වුණු ප්‍රදේශය පසුව ගජබා රජු විසින් සොලී රටින් ගෙන්වූ දහසය දහසක පිරිසක් පදිංචි වීම මත එය පසුව අලුත්කූරුව, අළුත්කූරු කෝරළය වශයෙන් පරිපාලනමය වශයෙන් බෙදා වෙන්වුණු බවත්, එසේ මුලින්ම දහසය දහසක් සොලී ජනයා පදිංචි කළ ප්‍රදේශය ‛දාසිය පත්තුව’ ලෙස නම් ලත් බවත් පැවසෙයි. එසේ පැමිණි සොලී ජනතාව පසුව සිංහල සමාජයට අවශෝෂණයවී මුලදී කුරු රටින් පැමිණි පිරිස යන හැඳින්වුම සහිත ‛කුරුකුලය’ යන ගෝත්‍ර නාමය ඔස්සේ පසුව “කුරුකුලසූරිය” යන වාසගම ඇති වූ බවද ජනප්‍රවාදවල සඳහන් වෙයි. 


පෙර ලිපිය

Saturday, December 17, 2016

අතීතයේ කැලණිය මිනී කන කාමුක යකින්නන්ගේ පුරයක්?

ශ්‍රී ලාංකේය ජන ඇදහිලි සහ විශ්වාස පිළිබඳ පුරෝගාමී පර්යේෂකයකු වන ප්‍රවීණ මාධ්‍යවේදී තිලක් සේනාසිංහ මේ දිනවල ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ අප්‍රකට දේව සහ යක්ෂ ඇදහිලි පිළිබඳ සමාජ සහ මානව විද්‍යාත්මක ගවේෂණයක නිරත වෙයි. ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ ඇදහීමට ලක්වන අප දන්නා සේම  නොදන්නා දෙවිවරුන් සහ යකුන් පිළිබඳව මෙතෙක් අනාවරණය නොවූ අප්‍රකට ජනප්‍රවාද රැසක් මුල්වරට හෙළිකර ගත හැකිවූ මෙම ගවේෂණය ඇසුරින් සැකසෙන ලිපි පෙළක හයවැන්නයි මේ.


වත්මන් ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයට සහ සියනෑ කෝරළයට අයත් කැලණිය අතීතයේ සිට ප්‍රසිද්ධව ඇත්තේ නාග ගෝත්‍රිකයන්ගේ රාජධානියක් ලෙසිනි. එවක කැලණියේ රජකම් කළ මණිඅක්ඛික නම් නාග ගෝත්‍රික රජතුමන්ගේ ඇරයුමින් බුද්ධත්වයෙන් අටවන වර්ෂයේදී බුදුරජාණන් වහන්සේ කැලණියට වැඩම කළ බව වංශකතාවන්හි දැක්වෙයි. එවක කැලණියේ රජකම් කළ චූලෝදර-මහෝදර යන නාරජුන් දෙදෙන මණිඅක්ඛික නා රජුගේ මාමා සහ බෑණා වශයෙන් ඇතැම් දේශීය සාහිත්‍ය මූලාශ්‍රවල දැක්වෙයි.

අපගේ  වංශකතා ඇතුළු පැරණි දේශීය සාහිත්‍ය මූලාශ්‍ර කිහිපයකම සඳහන් වන මෙම මණිඅක්ඛික නාමයේ සිංහල අරුත මැණික් වන් ඇස්” (මණි - අක්ඛික) යන්නය. මෙහි මැණික් වන්යන්නෙන් අදහස් වනුයේ දීප්තිමත් නිල් පැහැයෙන් යුතු බව නිසැකය. සාමාන්‍යයෙන් දීප්තිමත් නිල් පැහැ දෙනෙත් පිහිටනුයේ කාලවර්ණ පුරුෂයන්ට නොව සුදු පැහැති සමක් සහිත පුද්ගලයන්ට බව අපි අත්දැකීමෙන්ම දැන හිඳිමු. ඒ අනුව මෙම මණිඅක්ඛික නාරජු ද සුදු සමකින් යුතු අයකු වූ බවට සාධාරණ ලෙස අනුමාන කළ හැක. විජයාවතරණයට පෙර අප රටේ යක්‍ෂ, නාග, දේව යන මිනිස් කොට්ඨාස තුනක් විසූ බව ප්‍රකට කරුණකි.

එමෙන්ම මෙම මිනිස් වර්ග තුනේ ශාරීරික ලක්‍ෂණවලද යම් යම් වෙනස්කම් තිබෙන්නට ඇත. ඒ අනුව දුරාතීතයේ අප රටේ ජීවත් වූ යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයන් කළු පැහැති ශරීර වර්ණයන්ගෙන් යුතු අතර නාග ගෝත්‍රිකයන් බොහෝ විට සුදු පැහැයෙන් යුතු ශරීරවලින් යුතු වූ බව උපකල්පනය කළ හැක. දැනට අනාවරණය වී ඇති පරිදි නාග ගෝත්‍රිකයන් යනු දක්‍ෂ සමුද්‍ර යාන්ත්‍රික පිරිසකි. එමෙන්ම මොවුන් සුළං බලයෙන් ක්‍රියාකරන රුවල් නැව් මගින් ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ කටයුතුවල පවා යෙදුණු බවට සාධක තිබේ. අතීතයේ සිට කැලණිය ඔවුන්ගේ දේශපාලන මධ්‍යස්ථානය වී ඇත්තේ එය අප රටේ ප්‍රධාන ගංමුවදොරක පිහිටි නිසා විය යුතුය. මේ හැරුණු කොට නාග ගෝත්‍රිකයන් සම්බන්ධ සෙසු වැදගත් ප්‍රදේශයක්ව පැවැතියේ නාගදීපයයි. දුරාතීතයේදී වඩුන්නාගලයනුවෙන් හැඳින්වුණු මෙය වත්මන් යාපනය අර්ධද්වීපය ලෙස ද ඇතැම්හු දක්වති. බෙංගාල බොක්ක ආසන්නයේ පිහිටි නාගදීපය සිය මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත්කර ගත් නාග ගෝත්‍රිකයන් එහි සිට මුහුදු මාර්ගයෙන් ජාත්‍යන්තර වෙළෙඳ කටයුතුවල යෙදෙන්නට ඇත.

බුද්ධ කාලය වන විට නාග ගෝත්‍රිකයන්ගේ රාජධානියක් බවට පත් කැලණිය ඊට බොහෝ කලෙකට පෙර යක්‍ෂ ගෝත්‍රිකයන්ගේ රාජධානියක්ව පැවැති බවට සාධාරණ ලෙස අනුමාන කළ හැක. නමුත් පසුකාලීනව නාගයන්ගේ බලය මෙලෙස අප රටේ මුහුදුබඩ ප්‍රදේශවල ව්‍යාප්ත වත්ම යක්‍ෂයන්ගේ බලය කෙමෙන් රට තුළ කේන්ද්‍රගත වූ බව පෙනෙයි. බුද්ධ කාලයට වසර දහස් ගණනකට පෙර එනම් රාම-රාවණා යුගයේදී කැලණිය යක්‍ෂ රජදහනක්ව පැවැති බව රාවණාගේ සොයුරු විභීෂණ එහි වාසය කිරීමෙන්ම පැහැදිලි වෙයි. මුලදී එසේ යක්‍ෂ රජදහනක්ව පැවැති කැලණිය පසුව නාගයන්ගේ පාලන මධ්‍යස්ථානයක් බවට පත්වීමට තුඩු දෙන හේතූන් පැහැදිලිව සොයාගත නොහැක. එහෙත් දුරාතීතයේ මෙම කැලණිය යක්‍ෂයන්ගේ පාලන ප්‍රදේශයක්ව තිබූ සේම එහි ඇති කාමාශාවෙන් යුක්ත මිනී කන යකින්නන් විසූ බව පැවැසෙන රසවත් පුරාණෝක්තියක් පන්සිය පනස් ජාතකයෙහි තිබේ. බුදුන් දවස ස්ත්‍රියක කෙරෙහි ලොල් වූ භික්‍ෂුන් වහන්සේ නමක මුල්කොට බුදුන් විසින් දේශනා කරන ලදැයි පැවසෙන වලාහක හෙවත් වලාහස්ස ජාතකයෙහි සඳහන් එම රසවත් පුරාණෝක්තිය මෙලෙසිනි.


අතීතයේ තම්බපන්නි නම් දිවයිනක තම්මැන්නා නුවර මිනී කන යක්‍ෂනීන් පිරිසක් වාසය කළහ. මොවුන් සිදුකරනුයේ වෙළඳාම පිණිස නැව් මගින් තම්බපන්නියට පැමිණෙන වෙළෙඳුන් උපායශීලීව රවටා තමන් සමග සහවාසයේ යෙදීමට පොළඹවා ගැනීමය. එහිදී එම වෙළඳුන් රවටා ගැනීම පිණිස ඔවුහු වී  වගාකිරීම් ගෘහාශ්‍රිත සතුන් ඇති කිරීම් ආදී මිනිස් ශිෂ්ටාචාරයක ලකුණු තම මායා බලයෙන් මවාපාති. එහිදී එලෙස නැවකින් පැමිණෙන වෙළෙඳුන් වෙත යන එම යකින්නෝ මෙසේ කියති. අපේ ස්වාමි පුරුෂයෝ ද ඔබ වැනිම වෙළඳුන්ය. එහෙත් මීට වසර තුනකට ඉහත වෙළෙඳාම පිණිස නැව් නැගී මුහුදු ගිය ඔවුන් පිළිබඳ කිසිම තොරතුරක් නැත. එනිසා අපි මහත් සේ අසරණව හිඳිමු. ඔබද අපගේ ස්වාමිවරුන් මෙන් වෙළෙඳුන් බැවින් හැකිනම් අප අඹු තනතුරුවල තබා ගනිමින් අප හා මෙහි විසුව මැනව

මෙසේ එම වෙළෙඳුන් හමුවේ ඉච්චා බස් දොඩමින් ඔවුන් තමන් හා සහවාසයට ගන්නා එම යකින්නන් කරනුයේ එවැනි තවත් වෙළඳ නැවක් පැමිණි සැනින් මුල් නැවෙන් පැමිණි සියලු වෙළෙඳුන් රහසේ සඟවා තබාගෙන අලුත් නැවෙන් පැමිණි වෙළෙඳුන් හමුවේද ඉහත සඳහන් රඟපෑම ඉදිරිපත් කිරීමය. එසේ පැරණි වෙළෙඳුන් සඟවා තබාගෙන හිඳින යකින්නියෝ අලුත් වෙළෙඳුන් හමුවේ සුවච කීකරු පතිනියන් මෙන් පෙනී සිටිමින් පැරණි වෙළෙඳුන් එකිනෙකා රහසේ මරා කති. වලාහක ජාතිකයෙහි එන පුරාණෝක්තියට අනුව අතීතයේ අප රටේ විසූ බව පැවසෙන මෙම යකින්නෝ මිනී මසට සේම ලිංගික රසයට එකසේ ලොල් වූවෝ වෙති. එමෙන්ම තම්බපන්නියට එසේ නැවක් පැමිණෙන තුරු ඔවුන් නාගදීපයේ සිට කැලණිපුරය දක්වා මුහුදු තීරය දෙස විපරමින් පසුවන බවද එම ජාතක කතාවෙහි දැක්වෙයි. මගේ වැටහීම අනුව අප ත්‍රිපිටක සාහිත්‍යයෙහි කැලණියපිළිබඳව සඳහන් වන එකම අවස්ථාවද එයම වෙයි.

එම ජාතික කතාවේ සඳහන් අන්දමට දුරාතීතයේ එක්තරා යුගයක අප රටේ මිනී කන යක්‍ෂනියන් සිටි බව එක් වරම පිළිගත නොහැක්කකි. එහෙත් ඒ සම්බන්ධයෙන් මානව විද්‍යාත්මකව විමසීමේදී ඒ පිළිබඳ අනුමානයන් දෙකකට පිවිසීමට අපට පුළුවන. ඉන් පළමු අනුමානය වන්නේ දුරාතීතයේ අප රටේ ජීවත් වූ කිනම් හෝ ජනවර්ගයක් මෙම දිවයිනට නැව් මගින් පැමිණෙන වෙළෙඳුන් රවටා ගැනීම පිණිස මෙරට සිටි රූමත් කතුන් යෙදවූ බවය. මෙසේ විවිධ කරුණු මුල්කොට පිරිමින් දඩයම් කර ගැනීම පිණිස ස්ත්‍රී උපාය දූතිකාවන්යෙදවීම අද පවා ලොව පුරා සිදුකෙරෙන්නකි. මෙය හැඳින්වීම පිණිස ලෝකයේ වඩාත්ම ප්‍රචලිත වදන වනුයේ පැණි උගුල  (Honey trap)  යන්නය. එසේ නොමැති නම් ඉහත සඳහන් පුරාණෝක්තිය පිළිබඳව අපට කිව හැක්කේ දුරාතීතයේ සිට මෙරට පැවැති මාතෘ මූලිකත්වය (matriarchy) කෙරෙහි දක්වන කුරිරු උපහාසයක් වශයෙන් පැරණි ඉන්දීය පීතෘ මූලික භාරත සමාජය මගින් මෙම හිතාමතා ප්‍රබන්ධය කරන ලද්දක් බවය. එම පුරාණෝක්තියට අනුව එම යකින්නන් අනුභව කරනුයේ පිරිමින්ගේ මස් පමණි. සැබැවින්ම මාංශ අනුභවයකදී එසේ මස් බවට පෙරැලෙන සත්වයාගේ ලිංග භේදය පිළිබඳ තැකීමක් නොකෙරේ. එහෙත් මෙහිදී පිරිමින්ගේ මස් කන යකින්නන්යනුවෙන් හැඳින්වීමෙන් එම කතාව ප්‍රබන්ධය කළවුන් පිරිමින් අභිබවා නැගී සිටී කාන්තා පිරිසක්  පිළිබඳ අනියමින් පැවසෙන අපහාසාත්මක අර්ථකථනයක් දී ඇතැයි මට සිතේ.

පන්සිය පනස් ජාතකය යනු බුද්ධ භාෂිතයක් සේ මූලිකව සැලකුණද එහිදී දැක්වෙන පුරාණෝක්ති ත්‍රිිපිටකයේ එන ඛුද්ධක නිකායට අයත් ජාතක පාලියෙහි එන ගාථා මුල්කොට පසුකාලීනව ලියැවුණු අර්ථකථන මත පදනම් වූ ඒවාය. ජාතකට්ඨ කතායනුවෙන් ත්‍රිපිටක සාහිත්‍යයෙහි දැක්වෙන එම පුරාණෝක්ති මුල්කොට ලියැවුණු පන්සිය පනස් ජාතකය හුදෙක් පුරාණොක්ති සංග්‍රහයක් සේ මතුපිටින් පෙණුණද එය ඉතා ගැඹුරු මනෝවිද්‍යාත්මක සහ දාර්ශනික ලේඛනාවලියකි.

ඒ කෙසේ හෝ මහාවංශයෙහි සඳහන් විජය කුමරුන්ගේ කතා ප්‍රවෘත්තිය හා එන කුවේණියගේ චරිතය ද අතීතයේ මෙහි පැවැති මාතෘ මූලික සමාජයක තතු නිහඬව අප හමුවේ ගෙනහැර දක්වයි. එසේම මෙහිදී ඇය පාලියෙන් කුවණ්ණාහෙවත් අයහපත් වර්ණයකින් යුතු තැනැත්තියයනුවෙන් වංශ කතාකරුවා හඳුන්වා ඇත්තේ ද ඇගේ සැබෑ නමින් නොවන බව ඉඳුරාම පැහැදිලිය. නමුදු මහාවංශයේ සඳහන් කුවේණියන උපහාසාත්මක යෙදුම මුල්කොට අපි තවමත් ඇය එනමින්ම හඳුන්වමු. 

පෙර ලිපිය

Saturday, December 10, 2016

කැලණියේ විෂ්ණු දේවාලයක් තැනීම මර්වින් සිල්වා අතින් සිදුවුණු බරපතළ අධ්‍යාත්මික වරදක්?

ශ්‍රී ලාංකේය ජන ඇදහිලි සහ විශ්වාස පිළිබඳ පුරෝගාමී පර්යේෂකයකු වන ප්‍රවීණ මාධ්‍යවේදී තිලක් සේනාසිංහ මේ දිනවල ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ අප්‍රකට දේව සහ යක්ෂ ඇදහිලි පිළිබඳ සමාජ සහ මානව විද්‍යාත්මක ගවේෂණයක නිරත වෙයි. ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ ඇදහීමට ලක්වන අප දන්නා සේම  නොදන්නා දෙවිවරුන් සහ යකුන් පිළිබඳව මෙතෙක් අනාවරණය නොවූ අප්‍රකට ජනප්‍රවාද රැසක් මුල්වරට හෙළිකර ගත හැකිවූ මෙම ගවේෂණය ඇසුරින් සැකසෙන ලිපි පෙළක පස්වැන්නයි මේ.

කැලණිය විෂ්ණු දේවාලය


බුද්ධාභිවන්දනයට අමතර දේව වන්දනයක් ද වත්මන් සමාජයේ පවතින බව ප්‍රචලිත කරුණකි. මහින්දාගමනයට පෙර සිට පැවැති මෙම දේව වන්දනය මහින්දාගමනයෙන් පසු එළැඹි මුල් සියවස් කිහිපය තුළ එතරම් ප්‍රචලිත වූ බවක් නොපෙනෙයි. ඒ බුදු සමයේ ව්‍යාප්තියත් සමගිනි. එහෙත් එකොළොස්වන සියවසේදී අනුරාධපුර රාජධානිය බිඳවැටීමෙන් පසු අප රටට අසීමාන්තික ලෙස එල්ල වූ ද්‍රවිඩ හින්දු බලපෑම් නිසා මහින්දාගමනයෙන් පසු සියවස් කිහිපයක් අඛණ්ඩව පැවැති සිංහල බෞද්ධ සමාජයේ දේව වන්දනයට යළි නව පණක් ලැබුණු බව පැහැදිලිව පෙනේ.

මෙරට සිංහල ජන සමාජයේ අතිශය ප්‍රචලිත ලෙස නොතිබුණද මහින්දාගමනයට පෙර පූර්ව ඓතිහාසික අවදියේ සිට අප රටේ පැවැති විභීෂණ, උපුල්වන්, සමන්, මහාසේන යන මෙරට විසූ ප්‍රතාපවත් ජන ප්‍රධානීන් පිළිබඳ ගෞරවනීය ප්‍රතිරූපයන් පසුව දේව විශ්වාස බවට පත්ව තිබේ. නමුදු එම ඇදහීම්වල හුදු ආගමික ස්වරූපයක් දක්නට නොතිබුණි. එහෙත් පසුව එම දේශීය දේවත්වයන් තුළට දකුණු ඉන්දීය ද්‍රවිඩ දේව ඇදහීම් උරා ගැනීම හෙවත් අවශෝෂණය වීමත් සමග ඒවායේ ඇදහීම් රටා වඩාත් ව්‍යාප්ත සහ පුළුල් වූ බව පෙනෙයි. නමුදු එහිදී විභීෂණ සහ සමන් ආදී දේවත්වයන් තුළට භාරතීය දේවත්වයක් අවශෝෂණය වූ බවක් පෙනෙන්නට නැත. නමුදු අනාදිමත් කාලයක සිට අප රටේ පැවැති උපුල්වන් නම් දේවත්වය තුළට භාරතීය විෂ්ණු දේව සංකල්පය ඍජුවම රිංගා ගත්තේය. කතරගම විසූ මහාසේන නම් නරපතියා මුල්කොටගත් බෞද්ධ දේව සංකල්පය තුළට පසුකාලීනව ස්කන්ධ කුමාර, කදිරවේලු, මුරුගන්, සුබ්‍රාහ්මන්‍ය (සුබ්‍රමනියම්) ආදී උතුරු සහ දකුණු ඉන්දීය හින්දු දේව විශ්වාස එලෙස රිංගා ගත් බව පෙනෙයි. මේ මුසුවීම් වලින් දුරාතීතයේ සිට අප රටේ පැවැති දේශීය දේවත්වයන්හි අනන්‍යතාවයන් හට බරපතළ හානි සිදුවිය. මගේ විශ්වාසයට අනුව මෙම හානි අතුරින් දරුණුම හානිය සිදුව ඇත්තේ උත්පලවන්න හෙවත් උපුල්වන් නම් දේශීය බෞද්ධ දෙවිඳුන් හටය. ඒ එම දෙවිදුන්ගේ ශරීරය උපුල්වන් හෙවත් නිල් පැහැයෙන් යුතුවීම ආදී කරුණු මුල්කොට භාරතීය හින්දු ත්‍රිමූර්තියේ ප්‍රධානතම හා අප රටට කිසිදු සබැඳියාවක් නැති විෂ්ණු දේව විශ්වාසය අප කිසිවකුටත් නොදැනීම මෙහි පැමිණ උත්පලවන්න නම් දේශීය බෞද්ධ දෙවියන්ගේ අනන්‍යතාව කුරිරු ලෙස පැහැර ගත් බැවිනි.
එමෙන්ම කිසිදු ඉන්දීය සම්භවයක් නොමැති සුපිරිසිදු දේශීය දෙවි කෙනකු වන විභීෂණ සුරිඳුන්ගේ රාජධානිය සේ සැලකෙන කැලණිය තුළ එම දේශීය දේව කුලයටම අයත් උපුල්වන් දෙවිඳුන්ගේ දේවත්වය ආක්‍රමණය කළ විෂ්ණු දෙවිදුන් උදෙසා දැවැන්ත දෙවොලක් තැනීම සුළුපටු කරුණක් නොවන බව සියනෑවේ විභීෂණ භක්තිකයෝ තරයේම කියා සිටිති.


ඒ එම බරපතළ කාරියේ යෙදුණු මර්වින් සිල්වා මහතා දෙසට ඇඟිල්ල දිගු කරමිනි.

කැලණිය කියන්නේ මහියංගනය, නාගදීපය, ශ්‍රීපාදස්ථානය වගේම බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ්‍රීපාද ස්පර්ශයෙන් අති පූජනීයත්වයට පත්වුණු පුදබිමක්. ඒ වගේම ශ්‍රීපාදස්ථානයට සමන් දෙවියන්, කතරගමට කතරගම දෙවියන්, දෙවුන්දරට උපුල්වන් (පසුව විෂ්ණු) දෙවියන්, මහනුවරට නාථ දෙවියන්, නවගමුවට පත්තිනි දෙවියන් වගේම කැලණියට විභීෂණ දෙවියන් අරක්ගෙන ඉන්න බව මේ රටේ හැමෝම දන්නා කරුණක්. ඒ වගේ තත්ත්වයක් යටතේ තමන්ගේ දේව භක්තිය මුල් කරගෙන විෂ්ණු දෙවියන් සඳහා සංහිඳක්, පහන්පැලක් හෝ පුංචි දේවාලයක් තැනීම වෙනුවට කැලණියේ විභීෂණ දේවාලයටත් වඩා විශාල විෂ්ණු දේවාලයක් විභීෂණ දෙවියන්ගේ රාජධානිය තුළම ඉදිකරවපු එක ශ්‍රී ලාංකීය බෞද්ධ සමාජයේ අධ්‍යාත්මික භර පද්ධතිය ඉලක්ක කරගෙන කරපු සැලකිය යුතු අයහපත් බලපෑමක් විදිහට හඳුන්වන එකේ කිසිම වරදක් නැහැ. 

මහාචාර්ය දයා අමරසේකර 

ශ්‍රී ලාංකීය ජන සමාජයේ ආධ්‍යාත්මවේදය පිළිබඳ පුරෝගාමී පර්යේෂකයකු වන පේරාදෙණිය විශ්ව  විද්‍යාලයීය සමාජ විද්‍යා මහාචාර්ය දයා අමරසේකර ඒ සම්බන්ධයෙන් තම මතය මා හා දක්වන ලද්දේ එලෙසිනි.

අපි ඕනෑම කෙනකුට ආධ්‍යාත්මික වශයෙන් ඕනෑම විශ්වාසයක් දැරීමේ නිදහස අයිතිය තියෙනවා. නමුත් ඒ නිදහස මුල්කරගෙන සෙසු ජන සමාජයේ ආධ්‍යාත්මික විශ්වාසයන්ට අනිසි බලපෑම් කරන එක එච්චර හොඳ දෙයක් නෙවෙයිමහාචාර්යවරයා වැඩිදුරටත් එසේ කියා සිටියි.

ඒ කෙසේ හෝ විෂ්ණු උපුල්වන් යනු එකම දෙවි කෙනකු වශයෙන් සැලකීම මර්වින් සිල්වා මහතාගේ අතින් සිදුවූ වරදක් නොවේ. ඔහු සිදුකොට ඇත්තේ වසර සිය ගණනක් තිස්සේ අප සමාජය තුළ පැතිර පවත්නා එම වැරදි විශ්වාසය අනුව ශ්‍රී ලාංකීය ආධ්‍යාත්මයට බලපෑමක් වන අයුරින් කටයුතු කිරීම පමණි.

එමෙන්ම මෙම විෂ්ණු උත්පලවන්න දෙවිවරුන්ගේ අනන්‍යතා පටලැවීම ඓතිහාසික වශයෙන්ද මනාව තහවුරු කළ හැක. දීපවංශයේ 11 වන පරිච්ඡේදයේ විසි හතරවන ගාථාවෙන් හා මහාවංශයේ හත්වන පරිච්ඡේදයේ හත්වන ගාථාවෙන් උත්පලවන්න නම් දේශීය දෙවි කෙනකු පිළිබඳව පැවසෙයි. එමෙන්ම මෙම උත්පලවන්න දෙවිඳුන් සම්බන්ධ විශේෂත්වයක් වනුයේ බුදු රදුන් බුද්ධත්වයට පත්වීම පිණිස කළ මාර යුද්ධයේදී අන් සියලු දෙවිවරුන් පළා යද්දී බෝසතුන් සමීපයේ නොසෙල්වී හිඳීමෙන් බුදු සමය පිහිටුවීමට උපස්ථම්භක වීමය. එම කතා ප්‍රවෘත්තිය තිසර සංදේශයේ සිව්වන සහ කෝකිල සංදේශයේ තිස්වන කවියෙන් රසවත් ලෙස විස්තර කොට ඇති අයුරු ඔබට ද විමසා බැලිය හැක. එමෙන්ම මෙම පුවත මයුර සංදේශයේද සඳහන්ව තිබූ බවක් මට මතකය. එහෙත් මෙම පුරාවෘත්තයට හින්දු ආගමට අයත්  විෂ්ණු දෙවියන්ගේ කිසිම සබැඳියාවක් නැත. අතීතයේ අප රටේ බෞද්ධයන් තුළ පැවැති මෙම උත්පලවන්න දේව බැතිය කෝට්ටේ යුගය වනවිට පවා කෙතරම් ප්‍රබල ලෙස පැවැතියේද යත් එම යුගයේ ලියැවුණු තිසර, මයුර, පරෙවි සහ කෝකිල යන සංදේශ හතරම පුදදී ඇත්තේ උපුල්වන් සුරිඳුන් හටය. එම යුගයේ ලියැවුණු තවත් ප්‍රශස්ථ ග්‍රන්ථයක් වන පැරකුම්බා සිරිතේ ද එම දෙවිදුන් ගැන සඳහන් වෙයි. මෙහිදී මෙලෙස උපුල්වන් යනුවෙන් හඳුන්වා දී ඇත්තේ විෂ්ණු සුරිඳුන්ම බවට යමෙකුට තර්ක කළ හැක. එහෙත් කෝකිල සංදේශයේ විසිතුන්වන සහ පරෙවි සංදේශයේ විසි හයවන කවිය විමසන ඕනෑම අයකුට වැටහී යනුයේ උපුල්වන් යනු හුදු වෙනම දෙවි කෙනකු බවය. මෙහිදී මෙම උපුල්වන් නම් දේශීය බෞද්ධ දෙවියන් හුදෙක් ඉන්දීය හින්දු විෂ්ණු නොවන බවත් උත්පලවන්න යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මුල් පදිංචිකරුවන් විසින් අදහනු ලැබූ නීලවර්ණ රූපකායකින් යුතු වෙනම දෙවි කෙනකු බවත් ජාත්‍යන්තර කීර්තියට පත් ශ්‍රී ලාංකීය සමාජ සහ මානව විද්‍යාඥයකු වන මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකරයන් විසින් රචිත The Cult of Goddess Pattini කෘතියෙහි ද පැහැදිලිවම දක්වා තිබේ. එමෙන්ම දේශීයත්වය පදනම් කරගත් අතීත හෙළ උරුමයක් පිළිබඳ භාෂා විද්‍යාත්මක සහ මානව දෘෂ්ඨිකෝණයකින් විමසූ මුනිදාස කුමාරතුංග සූරීන් විසින් 1936 එළිදක්වන ලද තිසර සංදේශ දීපනියනම් කෘතිය මගින් ද උපුල්වන් යනු හුදු දේශීය සම්භවයකින් යුතු දෙවි කෙනකු බව මනාව තහවුරු කොට තිබේ. ඒ අනුව කැලණියේ විෂ්ණු කෝවිලක් තැනූ මර්වින් සිල්වා මහතා එම කරුණු නොදැන සිටින බව සහතිකය.

මහාචාර්ය ගණනාථ ඔබේසේකර 

භාරතීය සංස්කෘතියේ විෂ්ණු දෙවියන් සම්බන්ධයෙන් ඇති තොරතුරු සම්භාරය අතිවිශාලය. අෂ්ටාදශ පුරාණය, රාමායනය, මහා භාරතය යන කෘතීන්හි විෂ්ණු දෙවියන් පිළිබඳ කොතෙකුත් විස්තර දැක්වෙයි. එහෙත් ඒ කිසිම තැනක උත්පලවන්න යන පර්යාය නමක් විෂ්ණු දෙවියන් හට ලබාදී නැත. එමෙන්ම විෂ්ණු දෙවියන් සම්බන්ධ පර්යාය නාම රාශියක් සහිත ශ්ලෝක ලක්‍ෂ ගණනක් එදා මෙදා බිහිව තිබේ. ඒවා අතරින් යම් ප්‍රමාණයක් අද ද ඉන්දියාවේ විෂ්ණු කෝවිල්වල දිනපතා ගයනු ලැබේ. එහෙත් ඒ කිසිදු ප්‍රශස්තියක විෂ්ණු දෙවියන් සඳහා වන උත්පලවන්න නම් පර්යාය නාමයක් පිළිබඳව සඳහන් නොවේ. මර්වින් සිල්වා මහතා තමන් තුළ පවතින පෞද්ගලික විෂ්ණු භක්තිය මුල්කොට කැලණියේ විභීෂණ රාජධානිය තුළ හිතුවක්කාර අයුරින් විෂ්ණු කෝවිලක් තැනීමෙන් බරපතළ වරදක් සිදුකොට ඇති බවට සියනෑකෝරළයේ විභීෂණ භක්තිකයන් සහතික කොට ප්‍රකාශ කරනුයේ ඉහත සඳහන් පසුබිම යටතේය.


එමෙන්ම ඔහුගේ මූලිකත්වයෙන් විභීෂණ දෙවිඳුන්ගේ පුරවරයේ තනා ඇති මෙම විෂ්ණු දෙවොල කිසිදා ජනානන්දනීය පුදබිමක් නොවන බව සහතික යැයි ප්‍රකාශ කරන සියනෑ වැසියන් වැඩිදුරටත් පවසා සිටිනුයේ හුදෙක් තම පෞද්ගලික ආධ්‍යාත්මික අවශ්‍යතාවයක් මුල්කොට මර්වින් සිල්වා මහතා විසින් සිදුකරනු ලැබූ මෙම ආධ්‍යාත්මික උඩු යටිකුරු කරවීම මුල්කොට විභීෂණ සුරිඳුන් විසින් ඉදිරියේදී කිනම් හෝ බැරෑරුම් ප්‍රතිඵලයක් ඔහු වෙත  උදා කළ හැකි බවය. 

පෙර ලිපිය